INTRODUCTORY SENTENCES. I. Wāka da dádi ta fî wāka dúka. Kadán ni iya en yi magána da hálšin mútāné da na mālaiku; ámmā ba ni da sōyēya, na kāwa kámān kāra na jān kārifē, kọ kámān mūria tu sarewa. Da kadún ni iya én yi anabánči, da én sáni asirāí dúka, da abūbuā dúka; da kadán ni ke da yirda háka, ni iya én kāwásda saūni dagá wurinsa; ámmā ẻm ba ni kẹ da söyēya, ni ba komi ne. Da kadún ni bada dūkiāta dúka, don én čīda tālakāwa, da ẻm būda žīkīna, don alonesi; ám mà em ba nè đa số genya, babu anfan gareni ši ke. Sōyeya tana zin húnkūri, da tana da sainyin zṛčia, da ta ke tāgarī; soyēya ba ta žī haūši ba; soyēya ba ta maïda kānta gírimā ; soyēya ba ta da zāfin zṛčiā; söyēya ba ta yi abín da ba si ke ba daidai; söyēya ba ta nēma ba abín nāta kādai; soyēya ahaúkata saí da wṛya; soyeya ba ta kúlla ba da mugu da ayi máta; soyeya ba ta yi mūrna ba da abin da bābu gáskiā, saí ta yi mūrna da abín da gáskiā; sōyēya tana daúka da hánkūri abūbuā dúka, tana yīrda abûbuā dúka, tana tamáha abūbua dúka, tana žímri B abubua dúka. Söyēya ba ta kāre ba. Ámmā ko kọ anabánči saí ši kāre, kọ hálši saí šī yi kūrum, kọ sáni saí ši daina. Don mu sáni sai kādan, da mu yi anabánči sai kādan. Ámmā kadán abín da ši kę čīkē zāši zákuā, abin da ba ši čīkē ba zāši wúčēwa. Lotun da nī kẹ yārọ na yi magána kámān yāro, da na sáni kámān yārọ, sai yánzu da na yi gírìmā, na bé̟ri abūbuā na yārančī. Doǹ har ga yanzu mu gáni saí kādaǹkādan kámadā ga číkin madubi, ámmā samásamá mu gáni fúskā da fúska. Har ga yánzu na sáni saí kādan, ámmā samúsamá ni sáni kámadā nī kuá asáni. Ámmā dagá yánzu fa yīrda, da tamáha, da söyēya su wódā nán úku, su zámna; ámmā soyēya tana fisu dúka.-1 Corinthians xiii. Táfiā sanú kọ na nesa. Walk slowly though the journey be long. Ka žēfa gūrásānka bisa ga rūa, da ka sāmēsa báyā ga kwānaki da yāwa. "Cast thy bread upon the waters, and thou shalt find it after many days." Yūnwa ši kan maïda yārọ, sṣfọ; kōši ši kan maïda sofo, yāro. Want can make a young man old, abundance can make an old man young. Mútumé da šina yīn táfiā ga ránā ba ši bé̟rí ba énuansa ga báyā; kadán šina yīn lẹtāfi, lṛtāfīnsa šina zámne har ga makārin dúniā. A man walking in the sun does not leave his shadow behind him; but if he makes a book, his book remains to the end of the world. Abubuan dunia nán suna da lotūnsu; abin da dádi šina da makārīnsa; abin da wṛya kuá šina da makārīnsa. Every thing in this world has its season; what is sweet is coming to an end, what is trying is coming to an end too. Mútum da gisirīnsa ši ka dáffa kāfo. A man may boil horns in his own salt. Gadon gida alāla ga rágo. The inheritance of a house is a trouble to the sluggard. Kọ sārikī ba ši fĩ máče ba da wāyo. Even a king is not more cunning than a woman. Kārifōn mače sai yāwan magána. The strength of a woman is in her mouth. En kana da máče da mūgun hálli zṛčiāka ba ta futawa. If you have a wife with a bad temper your heart cannot rest. En kana da kúrdi da yawa, ka bāyés mátānka sai kādan, kadán yão ka bāta da yawa, gobe tana só̟ kárī, bābu dúrgusā. If you have much money give your wife only a little; if you give her much to day, to-morrow she wants more, without making a curtsey. Aíkin göna da waya, kadán ya kare da dádin či. Hákanán kuá aíkin lṛtāfi, kadán ya kāre da dádin karátu. To work a farm is difficult, to reap the fruit is sweet; so likewise the making of a book is hard work, but when it is finished it is nice to read. Kadán zāka táfia gari da nesa, káda ka tūna da gidā, saidai ka tūna énda zāka táfiă. Kadán kana tūnawa da gida, zṛčiāka tana čē máka : O, ka dāwoi gidā. Hário kana čēwa na tafi ya fi; kana da zūčiā biú ke rán; daía tana čẽ máka, ka dāwoi ya fi, da ba ka īya yin kōmi. If you are going on a journey to a distant country you must not think of home, all you must think of is the place you are going to. If you think of home, your heart will say to you, O, go back, it is better for you; again you say, O, it is better for me to go on; this is what we call to have two hearts. The one tells you to return, the other tells you to go on is preferable, and you are not able to do any thing. Kadán kana táfia gari mainesa, káda ka če ga mútāné, zāni én kāwọ máku wóni abú, doǹ ba ka sáni ba kana dawó̟yowa da raí, kọ ba ka dāwó̟yowa ba, ba ka sáni ba; saídai ka če, sai Alla ya kaíni, da ya kāwoni; kána ka gaišēsu ka wúče. If you are about taking a journey to a distant country, do not say to your people, I am going to bring you something, because you do not know whether you shall return alive, or whether you shall return at all; all you have to say is, if it please God to conduct me and bring me back again, and then you take leave and go on. II. PROVERBS. 1. Tamáha ita ta hána mállam. 2. Lāfiā žīki arzíki ne. 3. Aboki Sāriki Sārikī nẹ. 4. Dádi magána ka zira ši táršēka. 9. Angō mīžīn amāriā. 10. Yūnwa ši ka (kan or ke) maïda yārọ, sofọ. 11. Koši ši ka (kan or ke) maïda sofo, yārọ. 12. Dádi mútum ši zámna lāfiā. 13. Woiwoyā māganī mántuā. 14. Táfia sanú ko na něsa. 15. Kowa ya yi činīki kāriā, ya yi bia gáskiā. 16. Dūkiā māgani kankánči. 17. Ya če, ba-haúše, bāture bisa žāki? Bātūre ya ce, ya fī kāsa. 18. Gärin tónetóne har ka tōna wuka, zai (=zayi) ketaka, de (=dai) za aiyankēka: da zaši yénkeka). 19. Alla ši ne masani ba bāwā ba. 20. Laïfin babá, rōwa, laïfin yārọ, kīwūya. 24. Gídā biú māganí gó̟băra. |