Kudan. Da Kudan da na tāši na kwāna TudunKāya sabon garí Gorzo, Dambā-koši, Gayam, Rogi, Tofa, Gogori. Tofa Kasuan-tudu, Birnin Kano. Kwana na aširin da biú číkin Kano. Da na tāši na kwāna Kekwa, da Kekwa na kwāna Kogi, Kaiwa, Dučin-Gadawar, Take, Gamza, Bidr, Sabongari, Kaure, Isawa, Zongo, Kaiwa, Gogi, Missau, Tika, Magaba, Kogi, Baban-duči, Babúr, Gudá, Birni, Garua, Kukawa, Wanka, Čeliel, Igabi, Kuna, Dorowá, Garmáo. Nán na sāmē Dan-Daura. Da na sāmi Dan-Daura na čē, Haba, Dan-Daura! Mútum ya bér gidānsa ši kāsa woiwoyawa? Yanuwānka sun kāsa záma hankalinsu ya dāmu. Añkać māsu labāri ka mútu, to! Sun yi kūkānka. Sun če, en dadaí sun sāmu wó̟nda zāsu aíkāši samo sānso másu labāri kō kana da raí, ko mūtuānka ya záma gáskia, dā ko lāda su yi daši. Yāu šēkara yí biú ba su sāmu ba. Ni ko, ina zamne tāre da Dānuwānka, bai Kāsa máni kōmi ba. Na ji da kūka nāsa ya yi yāwa na zña abidoka, na čē: maidaúda, goninta wüya gārēta, em ba don háka nán ba, da en Dan-Daura na da rai dunia na sāmo máka ši: en ko ya mútu na kāwo máka gáskia. Ši ya sā na tāso zákua bidānka. Nī ko koda na zo garínku ka sáni ban sánka ba; kai ko ba ka sani ba. Ni ko na daúki alkawali ga yañuwānka da kāku kānka. Alkāwali da na daúka da ši kē ba da munafuči (ba) na záka ba. Alla ko ya yi

máni dalili na gana da kaí. Na gode Alla. To! Ka kárba kiran yāñuwānka? Ya čē, na ji. Munka kwāna; sāfiā ta yi, na čẽ, gá tákardūnka dagá Bukar, da Mállamin Anasara. Ya bude, ya gáni, ya čē, to! ina jī, anačēwa anabidana, sai yau na ga gáskia; saúra mua táfia da ikon Alla. Na čē, tó! širia mu taft. Munka kwāna tāra; na čē : har yánzu širinka bai kāre? Mu tāši. Ya čẽ máni, Yerima! Na če, i. Ya če, ka ganēmu, mu Anasāra muna da dadi, ba mu da dādi. Ka ga saa da nikē číkin dūkiā nán na Anasāra abačēni da dāre abačeni da rana; ayi máni baka magána, en hanküre : na rīgia ya na záma nāsu. Don hákana Alla ya să na fíta, ban sāmu dāma kōmawa ba; amma na sán sabada háka akakirāni; da ikon Alla na taft gida; jawabinsa ke nán. Ko na zo gida ko ba su sáni činikinsu ba ina zámne da yanuwana ya fi máni. Kalāmīnsa kē nán.

Na čē, to! gobe na tāši; ya čē, ka tāši? Na čē, īna tāši. Ya čē; yoũ, šì kệ nán, sanú sanú ní kan yi, Na če, to! em ba zāka ba ka fadá máni, en taši. Ni anaikoni wūrinka, da ankaaikoni wūrīnka anka ko bāni wāta úku; yau, gáni wāta biar ban koma gida ba; na čē, nī, em ba ka táfia, na kōma gída. Ya čẽ máni, kaí, ba doǹ īna gáni gírmānka ba, ka ži wahalla, bābu šegen da ka fišēni da kāsa nán. Na čē, au ya (is itsa) na čē, to! bābu laïfi. Da kai da Bukar da Mállam Anasara da dúk na

sāmu lāda tāre da ku; na čē, na gode Alla. Na ji labāri kana yi máni háka háka, ka woholšeni sai zua fāduān dāmana zāka. Ya čē, kai béri fa yi máni garāže, sai wāta ya ṭaya saa nan mu tāši. Na čē, ni na yi kokari taya ba ni taya har wāta ši ṭaya. Túnda na ganeka en kana táfia mu tafi, em baka zua kuά, ka bāni šaída en kai ga yānuwänka, da sunka aikoni. Sāa nan mútānén gari sunka čē, kai Dan-Baúra (Daura) Dotizo kama wóňga ya tāso gari da gari har kó ya gāna da kaí, bai kamāta ka yi gerdama ba. Sãa nan ya kárba, ya čē, tó̟! Gó̟be mu tāši. Góbe ta yi, munka tāši, munka yi kuāna tāra munka zo Māgaba, munka kwāna bókoi. Na če Mai mu tāši. Ya če, ina bim bāši na zámber iširin; ba za en tāši ba, saí suna biani. Na če, haba! Dan-Daúra, ba lále zámber iširin ba ko zámber dārī nē, ba ta ţaišēka ba: Ka šīriā, mu tāši, mu tafi. En sun bāka mu tafi, em ba su bāka ba mu tafi; en yau muka tafi gída, en dūkiā ka ka so, danuwānka na bāka. Ya ki. Mun koma, mun kwāna fúdu. Na če: Dan-Daúra, gobe mu tāši. Ya če máni: Kai! ka tanančēni. Irin wónan da ka ka yi máni, ba ni sõnta; ba ni sõn garaže; sanú sanú ni kan yi. Na če, to! Em ba zāka ba ka fadá máni. Na če gobe ina tāši. Ya čē, ka tāši? na čē na tāši; ya čē, yi, ši kẽ nan. Ni ko da gari ya wāye na tāši. Rabona da ši kē nán. Mātánsa ta yi kūka, ta yi kūka kwāna úku.

Na čě máta, yi háňkūri, en Alla ya sa kina da rābōn tafi gída, ki tafi! Ta čē, en ka tafi ka fadá Mallam Anasara da uwāta Māmi (Mrs. John) em ba yeǹkēni ba na, en ina da raí, bāzara, īna bī mútāné en gúdu; ši zama nai ši. Na čē, to! Ši kẻ nán. Rābona da ši kē nán.

VII.

CONTRIBUTIONS BY MR. GOTTLIEB ADOLPHUS KRAUSE, SENT TO THE AUTHOR FROM TRIPOLI IN AFRICA. 1. Álmāra mútānēn daūri wó̟nda ya yi ta sõfin mútané. By Hadzi Adam, of Sokoto; (probably a Fulbe by birth.)

Wóni sofo da dīānsa úku.

The Story of an Old Man and his three Children.

Ya če da dansa kārămi, in (= én) na yi mútu karka (= kadáka) yī gādo číkin bāyina, ka daúka doki nga kărămi, ya išēka. Ya če, to, ubāna, Har ubānsa ya mútu mállamaí sun záka rābọn gado. Sun rabá dia mainya mainya, sun daúki bāyi, ši kao (= kuá) yārọ kārămî ya čē, ba ni sọ bāyi, saí dōki nga kārāmī ši ni ka (= kẹ) sõ. Sun če, kai, mahaúkáči ka ke. Ya če, da hankali na dōki kārămi ni ka (= kẹ) 8p. Sun če, ku bāši, anbāši. Ya kámāži; ya yi ma(i) túrke. Ya yi kuka; doki, ya če: dan da dōkin abba, dan da

dōkin ínna, mi ka ka (= kẹ) sō? Ya čē, bāni rūa, ka bāni čiāwa. Ka gáni karka (= kadá ka) yi toro. Záma (sai ma) ži bātun ubāka, ka ga labāri ya yi mása dabu: rīgā, da wándo, da tákalmī, da wūla, da rāwanī, da māži, da tákobi, da sināria, da āzurfa. Yārọ ya žî dádi; ya kāra ma(i) sā čiāwa da rúa; ya šā ya kōši. Har sálla ta záka yaro (ši) na kuka, ya záka énda dokinai (= dōkinsa) ya yi mai (= mása) magána. Dōki ya čē, mī ka ka (= kẹ) sọ? Ya čē: bābu rīgā, tābu wándo bābu kōmi suna dāriā ta (= čē). Dōki ya čē, ka yi kurum. Ya kāwọ mása rīgā, da wándo, da komi. Ya kāwo mása súrdi, da kāwu, da lizāmi, kāyān dōki dúka; sināriā da āzurfa. Ya čē, ka haúni, ámmā idan (= indan = kadán) ka haúni, én ka ži dádin sükua karka (=kadá ka) să mini (= máni) kaími. Ya čē, to. Ankatafi ūrin (= wurin) īdi mútāné suna fadi, wónčan, wānēne ná (= nán) da kao (kyau) ši ka (= kẹ) ańkakōmọ dagá idi mūtāné suna fadin wó̟nga yārọ ya fī yanne na sā kāyān. Yaro ya zi dádin sūkuā; ya sā kaimi ga dōki ya wúče gīda šīna sūkuā šina sūkuā har wó̟ta gúda ya zo ga gárí wáni (= wóni) Bābu wó̟nda ya ganēši sai dīā ta sárkin garí ná (= nan) ya šíga číkin kúmči, ya dámrè̟ dōki bai (= bāyā) gá kōwa ba, áše, diã sárki ta gáněši; ši bai (= baya) gánēta ba. Ya fita ya yi kāyān bāwa, ya tafí číkin garí, ya debę žíraí, ya rūfe īžiā